Pierwsza świątynia drewniana została zbudowana w centrum Zawoi, na tzw. Jastrzębiej Polanie w l. 1757-1759. W dokumentach związanych z jego budową jako fundatorzy wymieniani są: starosta lanckoroński Jan Wielkopolski oraz mieszkańcy wsi Skawica, do której obszar obecnej Zawoi był wówczas jeszcze zaliczany. W 1888 r. na jego miejscu postawiono nową świątynię ufundowaną przez ówczesnego właściciela wsi (wówczas już w pełni oficjalnie - Zawoi) arcyksięcia Albrechta Habsburga, a zaprojektowaną przez jego nadwornego architekta, Karola Pietschkę.

 

Kościół należy do większych świątyń drewnianych w południowej Polsce. Jest bardzo ciekawy głównie ze względu na fakt, że stylistycznie odbiega od tradycyjnego wizerunku górskich, wiejskich kościółków drewnianych, nawiązując raczej do wzorców obcych - niemieckich, tyrolskich i skandynawskich. Jest budowlą wzniesioną na wydłużonym planie krzyża, orientowaną, o konstrukcji słupowo-ramowej (a nie - jak to ma miejsce w przypadku większości tego typu obiektów - zrębowej), wzmocnionej elementami żeliwnymi. Pozwoliło to na nadanie świątyni formy trójnawowej bazyliki (z nawą główną wyższą od naw bocznych) z płytkim transeptem (nawa poprzeczna), bardzo rzadko spotykanej wśród kościołów drewnianych. Do nawy głównej przylega od wschodu trójbocznie zamknięte prezbiterium, a od zachodu - czterokondygnacyjna wieża konstrukcji słupowej na planie kwadratu przechodzącego w górnej części w ośmiobok. W przyziemiu wieży znajdują się dwie kruchty, nawy boczne kryją dachy pulpitowe. Na tylnej, zewnętrznej ścianie prezbiterium umieszczona jest rzeźbiona grupa Ukrzyżowania z polichromowanymi figurami: Chrystusa, Matki Bożej i św. Jana Ewangelisty.

 

Wyposażenie wnętrza jest jednolite stylowo, barokowe i późnobarokowe, w przeważającej części pochodzące z XVIII wieku. Znajduje się w nim m.in. sześć ołtarzy (główny i pięć bocznych) będących przykładem tzw. ludowego baroku w sztuce.

 

W centralnym punkcie ołtarza głównego wykonanego w 2. poł. XVIII w. znajdują się obrazy: Matki Bożej Anielskiej (XVIII-wieczny) oraz św. Klemensa, patrona świątyni (późniejszy z końca XIX w.; na zasuwie). Powyżej umieszczony jest mniejszy obraz przedstawiający scenę Zwiastowania, a całość wieńczy płaskorzeźba Trójcy Świętej. Po bokach ołtarza stoją figury św. Piotra i Pawła.

 

Poza ołtarzami godne uwagi w kościele są też: późnobarokowa ambona z 2. poł. XVIII w. i kamienna, także XVIII-wieczna, chrzcielnica. Malowane na płótnie stacje drogi krzyżowej powstały prawdopodobnie pod koniec XIX w. Całe wnętrze kościoła pokryte jest polichromią sporządzoną głównie przez krakowskiego malarza Zygmunta Milli w 1930 r. Okna prezbiterium wypełniają witraże z przełomu XIX i XX w. przedstawiające Najświętsze Serce Pana Jezusa, Serce Marii i św. Klemensa, natomiast w oknach naw znajdują się witraże z postaciami kilkunastu świętych i błogosławionych, zaprojektowane przez Witolda Jańczaka i wykonane w 1969 r.

 

 

A. Trzebuniak

 

Źródło:

M. Leśniakiewicz - Babia Góra i okolice

www.wikipedia.org