Historia poznania i ochrony Babiej Góry

Babia Góra niemal od zawsze fascynowała. Przyciągała swoją tajemniczością i pięknem przyrody. Nie może wiec dziwić spore zainteresowanie jakie wzbudzała i wzbudza w coraz to nowych pokoleniach badaczy jej skarbów.
Pierwsze wzmianki o Babiej Górze pochodzą już z drugiej połowy XV wieku i zawarł je w swoim dziele "Chorographia Regni Poloniae" Jan Długosz, zamieszczając opis jej położenia i krótką charakterystykę. Niemal sto lat później Babią Górę umieszczono na mapach, a dokonał tego Marcin z Urzędowa w swoim dziele "Herbarz, czyli zielnik", gdzie nadmienił iż góra ta jest wielce zasobna w wiele rodzajów ziół leczniczych. Niemniej jednak w miarę rzetelnego opisu Babia Góra doczekała się dopiero w roku 1699 w "Dziejopisie Żywieckim" pióra Andrzeja Komonieckiego. Wiek XIX otworzył nowy okres w eksploracji naukowej Babiej Góry, którą opisuje m.in. Stanisław Staszic, Ludwik Zejszner oraz wielu innych. Wielkie zasługi dla poznania babiogórskiej przyrody położył niestrudzony badacz i orędownik powstania pierwszego schroniska pod Babią Górą - Hugo Zapałowicz.
Początek wieku XX przyniósł szereg zmian, a odzyskana niepodległość umożliwiła rozpoczęcie starań o objęcie Babiej Góry ochroną prawną. W roku 1925 powołano Państwową Radę Ochrony Przyrody, której celem stało się m.in. utworzenie parku narodowego na Babiej Górze. Duże zasługi ku temu położyli Kazimierz Sosnkowski i Władysław Midowicz. Dalsze starania, w które zaangażowani byli tacy wybitni przyrodnicy jak Walery Goetel oraz Władysław Szafer doprowadziły do objęcia gospodarką rezerwatową w 1928 roku 403ha partii podszczytowych oraz co szczególnie ważne do utworzenia w 1933 roku rezerwatu o powierzchni około 642ha.  Tym sposobem łączna powierzchnia terenów chronionych na Babiej Górze wyniosła 1045ha.
W okresie wojny obszar Babiej Góry był intensywnie eksploatowany przez Niemców. Starania o ochronę można było wznowić dopiero po wojnie, co zaowocowało rozporządzeniem wydanym przez Radę Ministrów z dnia 30 października 1954 roku o utworzeniu Babiogórskiego Parku Narodowego, którego powierzchnia wynosiła 1642,18 ha.