PN | WT | ŚR | CZ | PT | SO | ND |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
Babiogórski Park Narodowy
34-222 Zawoja 1403
Współrzędne Dyrekcji Parku: 49.61190N 19.51828E
tel. +48 507 784 217
tel. +48 507 785 514
tel. +48 (33) 877 67 02
fax: +48 (33) 877 55 54
e-mail:
Wystawa Stała tel. +48 503 596 650
NIP 552-171-36-27, Regon 122462192
Numer konta do wpłat:
81 1130 1150 0012 1252 7820 0001
Nasz bank: BGK o/Kraków
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje
Babiogórcy - to górale zamieszkujący wsie położone po północnych stokach Babiej Góry takie jak Zawoja, Skawica, Białka, Grzechynia, Juszczyn czy Sidzina. Są oni osobną grupą etnograficzną zaliczaną do Górali Beskidzkich, która wykształciła własny styl budownictwa, stroje, gwarę jak również obrzędowość.
Zamierzchłe czasy osadnictwa na terenach położonych w niedalekim sąsiedztwie Babiej Góry sięgają już XIV wieku, kiedy to akcje osadnicze prowadzili starostowie lanckorońscy. Niedostępne ostępy górskie brali niejednokrotnie za tereny swojego osadnictwa ludzie, którzy popadłszy w konflikt z prawem szukali dogodnego miejsca do ukrycia się przed wymiarem sprawiedliwości. Nie brak było również chłopów przesiedlanych z innych, często bardziej ludnych terenów. W XVII wieku na podbabiogórskie tereny zawędrowali Wołosi - lud koczowniczy o pochodzeniu do końca niewyjaśnionym, zamieszkujący tereny dzisiejszej Rumunii, skąd pod naporem Turków rozpoczęli wędrówkę wzdłuż łuku Karpat, docierając również na tereny Polski południowej. Ponieważ byli wolnymi pasterzami, mogli swobodnie wędrować w poszukiwaniu nowych pastwisk. Jednak wraz z postępującym osadnictwem Wołosi asymilowali się z ludnością miejscową i stopniowo przechodzili na osiadły tryb życia, budując wsie i prowadząc uprawę roli. Pierwsi osadnicy, szczególnie w takich wsiach jak Zawoja i Skawica otrzymywali około 14ha ziemi - najczęściej był to las pierwotny często w bardzo niedostępnym położeniu. Taki teren przystosowywano do zamieszkania poprzez karczunek lasu i budowę domostwa lub całego obejścia. Powstałe w ten sposób "zarębki" z czasem łączyły się ze sobą tworząc przysiółki i wsie. Stada owiec zaś wypasano w dalszym ciągu na górskich łąkach, prowadząc tradycyjny półosiadły styl życia.
Bieda oraz trudne warunki gospodarowania na nieurodzajnej ziemi, pchały niejednego mieszkańca podbabiogórskich wiosek na drogę zbójnictwa. Dodatkowo uprawianiu tego rzemiosła sprzyjało ukształtowanie terenu i wielkie połacie niedostępnych lasów, stanowiących naturalne schronienie dla dość licznych towarzystw zbójnickich. Do najsłynniejszych należał Józef Baczyński oraz Proćpak z Kamesznicy. Łupem zbójników padały nie tylko plebanie czy co bogatsze zagrody chłopskie ale również pasterskie szałasy.
Podstawą egzystencji Babiogórców jeszcze do połowy XX wieku była głównie uprawa roli, pasterstwo jak również praca w lesie. Szczególnie żywa była gospodarka pasterska, której pozostałości w postaci zarastających hal widać do dziś.
Przez lata Babiogórcy asymilowali różne wpływy z zewnątrz - przede wszystkim od odwiedzających podnóża Babiej Góry letników, co spowodowało zagubienie świadomości własnej odrębności jako grupy etnograficznej. W chwili obecnej przeżywamy niejako powrót do korzeni, szczególnie wśród młodych, którzy na nowo odkrywają starą tradycje swoich ojców.
PN | WT | ŚR | CZ | PT | SO | ND |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
Babiogórski Park Narodowy
34-222 Zawoja 1403
Współrzędne Dyrekcji Parku: 49.61190N 19.51828E
tel. +48 507 784 217
tel. +48 507 785 514
tel. +48 (33) 877 67 02
fax: +48 (33) 877 55 54
e-mail:
Wystawa Stała tel. +48 503 596 650
NIP 552-171-36-27, Regon 122462192
Numer konta do wpłat:
81 1130 1150 0012 1252 7820 0001
Nasz bank: BGK o/Kraków
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje